TBMM Başkanı Kurtulmuş’un Özbekistan’da yoğun diplomasi trafiği

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, resmi ziyaret kapsamında bulunduğu Özbekistan’da katıldığı uluslararası toplantı kapsamında iki gün içinde yaklaşık 20 mevkidaşıyla baş başa görüştü, bütün dünya parlamentolarını, yeni, adil, hakkaniyetli bir siyasal ve ekonomik mimarinin kurulması için müşterek çalışmaya davet etti.

TBMM Başkanı Kurtulmuş’un Özbekistan’da yoğun diplomasi trafiği
08 Nisan 2025

Kurtulmuş, 190 üye ülke, 15 gözlemci ülke ve 25'ten fazla uluslararası ve parlamentolar arası kuruluştan 2 bine yakın delegenin katıldığı Parlamentolar Arası Birlik (PAB) 150. Genel Kurulu dolayısıyla Özbekistan’ın başkenti Taşkent’e resmi bir ziyaret gerçekleştirdi.

Genel Kurul marjında yoğun diplomasi trafiği yürüten Kurtulmuş, Katar, Türkmenistan, Umman, Mısır, Bahreyn, Özbekistan, Güney Afrika ve Gürcistan’ın da aralarında bulunduğu çok sayıda ülkeden mevkidaşlarıyla ikili görüşme ve heyetler arası görüşmelere başkanlık yaptı.

Kurtulmuş, Gürcistan Meclis Başkanı Shalva Papuashvili, Fildişi Sahili Ulusal Meclisi Başkanı Adama Bictogo, Mısır Temsilciler Meclisi Başkanı Hanafy Ali El Gebali, Özbekistan Ali Meclisi Senato Başkanı Tanzile Narbayeva ve Özbekistan Ali Meclisi Yasama Meclisi Başkanı Nuriddin İsmailov ile heyetlerarası görüşme gerçekleştirdi.

Ülkeler ile ikili ve parlamentolar arası ilişkiler ve bölgesel konuların ele alındığı bu görüşmelerde, Filistin’deki insanlık dramı ayrı bir şekilde ele alındı. Görüşmelerde, İsrail’in durdurulması için uluslararası camianın harekete geçirilmesi ve yeni bir küresel mimariye olan ihtiyaç konularında da görüş teatisinde bulunuldu.

TBMM Başkanı Kurtulmuş, Katar Şura Konseyi Başkanı Hassan bin Abdulla Al-Ghanim, Türkmenistan Meclis Başkanı Dünyagözel Gulmanova, Umman Şura Meclisi Başkanı Khalid Bin Hilal Bin Nasser Al Maawali, Bahreyn Temsilciler Meclisi Başkanı Ahmed Al Musalam, Güney Afrika Ulusal Meclis Başkanı Angela Thokozile Didiza, Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Sahiba Gafarova, Pakistan Parlamentosu Senato Başkanı Yusuf Raza Gilani, Belarus Meclis Başkanı Natalya Kochanova, Maldivler Halk Meclisi Başkanı Abdul Raheem Abdulla, Kazakistan Meclis Başkanı Yerlan Koşanov, Kırgızistan Meclis Başkanı Nurlanbek Turgunbek Uulu, Senegal Ulusal Meclis Başkanı Malick Ndiaye, Tacikistan Ali Meclisi Namoyandagon Başkanı Fayzali Idizoda, Ürdün Temsilciler Meclisi Başkanvekili Hüda İbrahim Naffa, Rusya Parlamentosunun alt kanadı Devlet Duması Başkan Yardımcısı Petr Tolstoy ile PAB Genel Kurulu kapsamında bir araya gelerek ayaküstü sohbet etti.

Parlamentolara, küresel düzeyde yeni bir sistem için harekete geçilmesi çağrısı

Özbekistan Ali Meclisi’nin ev sahipliğinde, “Toplumsal Kalkınma ve Adalet için Parlamenter Eylem” temasının işlendiği PAB 150. Genel Kurulu’nda, TBMM Başkanı Kurtulmuş bir konuşma yaptı.

Kurtulmuş, konuşmasında, İsrail’in Gazze’de 1,5 yıldır sürdürdüğü saldırılara dikkati çekerek, “Dünya sisteminin hiçbir kurumu bu katliamı, soykırımı, insanlık suçunu engellemek için hiçbir şey yapmıyor ya da yapamıyor. Ortaya konulan sesler ise maalesef çoğu zaman cılız ve masum Filistin halkının hakkını aramaktan aciz kalıyor." ifadesini kullandı.

Filistin'deki gelişmeleri, küresel adalet ve vicdanın sınandığı turnusol kağıdı olarak nitelendiren Kurtulmuş, yasama organlarının yalnızca ulusal meseleler değil, küresel düzeyde yeni bir sistemin oluşması için de üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi gerektiğini söyledi.

Kurtulmuş, “Bütün dünya parlamentolarını, yeni, adil, hakkaniyetli bir siyasal ve ekonomik mimarinin kurulması için müşterek çalışmaya davet ediyor, bu uğurda yapacağımız çalışmaların insanlığa en büyük katkı olacağını ifade ediyorum." çağrısını yaptı.

Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev kabul etti

TBMM Başkanı Kurtulmuş, Özbekistan’da ilk kez gerçekleştirilecek PAB Genel Kurulu marjında, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev tarafından da kabul edildi.

Kurtulmuş, kabule ilişkin, sosyal medya hesabından, “Özbekistan Cumhurbaşkanı Sayın Şevket Mirziyoyev'e nazik kabulleri için teşekkür ediyor; ziyaretimizin, Türkiye ile Özbekistan dostluğunu güçlendirmesini, aramızdaki iş birliğini ve kardeşliği her anlamda çok daha ileriye taşımasını diliyorum.” mesajını paylaştı.

Bağlantısızlar Hareketi Parlamenter Ağı Konferansı’nda “adil dünya” mesajı

Kurtulmuş, PAB Genel Kurulu kapsamında Bağlantısızlar Hareketi Parlamenter Ağı Konferansı'na da katıldı.

Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Sahiba Gafarova'nın başkanlığını yaptığı konferansta konuşan Kurtulmuş, Birleşmiş Milletler’in (BM) reforme edilmesi gerektiğini ve BM merkezli etkin ve şeffaf, çok taraflılık anlayışına uygun yeni bir sistemin kurulmasının önemine dikkati çekti.

Daha adil, kapsayıcı ve işlevsel bir küresel sistem inşasının altını çizerek, “Gücün değil, haklı olmanın belirleyici olduğu bir dünyanın kurulması mümkündür. Her ülkenin büyüklüğüne ya da gücüne bakılmaksızın eşit söz hakkına sahip olduğu küresel bir düzen mutlaka kurulmalıdır.” ifadesini kullandı.

Özbekistan basının sorularını yanıtladı

TBMM Başkanı Kurtulmuş, Genel Kurul müzakereleri devam ederken, Özbekistan basınına açıklamalarda bulundu.

PAB 150. Genel Kurulu’nun Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te yapılmasını fevkalade önemli bulduklarını belirten Kurtulmuş, bu toplantının organizasyonunda emeği geçen Özbekistan Ali Meclisi Senato Başkanı Tanzile Narbayeva’yı tebrik ettiğini söyledi.

PAB’ın, parlamenter topluluk olarak uluslararası alanda önemli bir karar alma mekanizması olduğunu aktaran Kurtulmuş, parlamento başkanlarının katılımıyla yapılan Genel Kurul toplantılarındaki tartışmaların, aslında müşterek hareket etmek bakımından önemli ipuçlarını ortaya koyduğunu söyledi.

Kurtulmuş, “Ümit ederim ki verimli bir toplantı olur. Büyük sınamalarla karşı karşıya kalınan, büyük gerilimlerin, çatışmaların yaşandığı bir ortamda dünyanın daha adil, daha barışçıl, daha yaşanabilir bir yer olabilmesi için ortaya konulacak fikirlerden istifade edilmesi imkanı olur.” dedi.